ÖTV istisnasından yararlanmak için tam teşekküllü devlet hastanesinden alınmış sağlık raporunda engel oranı %90 ve üzeri, ÖTV indirimden faydalanmak için ise en az %40 olmalıdır. Ayrıca “ağır engelli” ya da “sürücü belgesi alabilir” ifadelerinin yer alması gerekmektedir.

ÖTV muafiyeti yalnızca engelli bireyin şahsına tanınmış bir haktır. Bu istisnadan yararlanmak isteyen kişilerin aracı mutlaka kendi üzerlerine almaları gerekmektedir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 30 Aralık 2023 tarihinde yayımlanan 29330 sayılı Resmi Gazete'deki  Özel Tüketim Vergisi (-II-) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği’ne göre istisna motor silindir hacmine bakılmaksızın, hesaplanması gereken Özel Tüketim Vergisi ve diğer her türlü vergiler dâhil bedelin ₺1.591.200’nin altında olan binek araçlar ile 2800 cm³ veya altında motor silindir hacmine sahip ticari araçlar için uygulanmaktadır.

Tam teşekküllü devlet hastanesinden verilmiş %90 ve üzeri engelli raporu olan kişi adına alınan aracı üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılabilir. Araç sahibi kendisi dışında 3 ismi daha araç ruhsatına işletebilir ve yalnızca bu isimler tarafından aracın kullanılmasına izin verilir. Ruhsatta ismi geçmeyen kişilerin; hastalık, doğum ve benzer acil durumlar dışında aracı kullanması durumunda ise aracın bağlanması ve ağır para cezaları ile karşılaşılması muhtemeldir.

%90’ın altında rapor derecesi bulunan araç sahiplerinde ise; araçta özel donanım varsa ve/fakat bu özel donanım takılırken aracın orijinal/teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmamışsa, yani özel donanım ilaveten takılmışsa; araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir.

İstisnadan yararlanılarak ilk satın alınan aracın, deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya ayrılması halinde, bu aracın ilk satın alma tarihinden itibaren beş yıl geçmemiş olsa dahi - aynı koşullarla - bir başka aracın ilk satın almasında da ÖTV istisnasından yararlanılabilecektir.

Engelli birey, aracını ÖTV muafiyetiyle satın aldıktan sonra 5 yıl içinde satması durumunda, daha önce muaf olduğu ÖTV'yi ödemekle yükümlü olur. Ayrıca, bu süre içinde ikinci kez ÖTV istisnasından yararlanarak araç alamaz.

Ancak, doğal afet veya kaza sonucu aracın kullanılamaz durumda olması ve hurdaya ayrılması durumunda, aracın ilk satın alınma tarihinden itibaren 5 yıl geçmemiş olsa bile, aynı koşullarla başka bir araca ÖTV muafiyetiyle sahip olma hakkı bulunur.

ÖTV Kanunu'na göre, ilk satın alınmasında istisna uygulanan kayıt ve tescile tabi taşıtların, veraset yoluyla intikallerinde ÖTV aranmaz. Dolayısıyla, taşıtın veraset yoluyla intikaline bağlı olarak müştereken bütün mirasçılar adına kayıt ve tescil edilmesi halinde, bu intikal işlemi nedeniyle ÖTV uygulanmaz.  Ancak, muristen mirasçılara sadece bir taşıtın intikal etmiş olması, başka bir mal ve/veya hakkın intikal etmemiş olması halinde, taşıtın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devredilmesi, devralan mirasçı açısından (kendi miras hissesine karşılık gelen kısmı hariç olmak üzere) "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilmez.

Muristen mirasçılara intikal etmiş olan terekede söz konusu taşıtın yanı sıra başkaca mal ve/veya hakkın da bulunması halinde ise diğer mirasçıların, lehine taşıt üzerindeki mülkiyet hakkından ivazsız olarak feragatini gösteren belgenin ibrazı şartıyla istisnadan yararlanılmış olan taşıtın lehine feragat edilen mirasçıya intikali, "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilir. Bununla birlikte, terekede yer alan diğer mal ve/veya hakların değerinin taşıtın değeri ile mütenasip olması gerekmektedir.

Engellilik dereceleri %90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtları ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtları Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden istisna edilmiştir.

İstisnadan faydalanabilmek için aşağıdaki belgelerin vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir;

• Tam teşekküllü devlet hastanesinden alınmış sağlık raporu,

• Kendi adına kayıt ve tescilli olan aracın engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş olduğunu belirten Motorlu Araç Tescil Belgesi’nin ilgili tescil kuruluşlarınca onaylanmış örneği,

• Teknik Belge ve Proje Raporu’nun aslı veya noter onaylı örneği,

• Malul ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu.

   

İstisnadan yararlanmak için, Malul ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu ile gerekli olan diğer belgeler ilgili vergi dairesine ibraz edilmelidir.

Sağlık raporunda sadece sol alt ayak veya bacakta engeli olduğu belirtilen malul ve engellilerin otomatik vitesli taşıtlarının başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın, kendi adına kayıt ve tescil edildiği tarihten itibaren Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden istisna olur.

• Belediyelere ait park alanlarından ücretsiz olarak faydalanılabilirsiniz.

• Birçok alışveriş merkezinde engelli araçları için özel olarak ayrılmış, ücretsiz otopark alanları yer almaktadır.

• Engelli kişiye ait araçların ödünç verilmesi kesinlikle mümkün değildir.

• Bir engelli aracının 5 yıl içinde satılması durumunda ÖTV istisnası hakkı kaybedilir ve ödenmesi gerekir. 5 yılını tamamladıktan sonra ise herhangi bir ÖTV ödemesi yapılmadan satılabilir.